Ελιάνα

Με λένε Ελιάνα. Είμαι 40 ετών και μεγάλωσα σε ένα μικρό χωριό της Θεσπρωτίας. Οι γυναίκες στην πλειοψηφία τους, όπως για παράδειγμα η γιαγιά μου είχαν παντρευτεί από προξενιό. Κάποιες από αυτές δεν ήξεραν καν τι πάει να πει έρωτας. Οι σεξουαλικές συνευρέσεις ήταν μόνο για τεκνοποίηση και μέχρι εκεί. Η λέξη ικανοποίηση απουσίαζε από το λεξιλόγιό τους σε αντίθεση με την ύπαρξη της λέξης καταπίεση. Ο γάμος, τις περισσότερες φορές, δεν ήταν επιλογή ήταν μια κοινωνική επιβολή όπως και η οικογένεια, που για αυτές ήταν ένα «φυσικό» επακόλουθο. Οι νεότερες γυναίκες τότε, στην ηλικία της μητέρας μου, μπορεί να είχαν παντρευτεί από έρωτα αλλά ήταν δυνατό να παρατηρήσεις τις κακοποιητικές συμπεριφορές των συζύγων τους επάνω τους. Φόβος μήπως κάνουν κάτι πως δεν πρέπει και τσατιστούν οι σύζυγοί τους. Θυμάμαι την περίπτωση μιας γυναίκας, εκεί στη μακρινή δεκαετία του 1990, την οποία ο άντρας της, μαζί με τα παιδιά τους, τους κακοποιούσε διαρκώς. Η γειτονιά άκουγε τις φωνές αλλά κανείς δεν μιλούσε γιατί πάνω από όλα ήταν οικογενειάρχης και ας ακούγονταν φωνές κι ουρλιαχτά τη νύχτα. Η ντροπή ήταν της γυναίκας κι όχι του άντρα. Αυτή, θυμάμαι να περπατάει με το κεφάλι σκυφτό. Κι άλλες τέτοιες ιστορίες γυναικών που κρύβονταν στη νύχτα και ξεχνιούνταν το πρωί.

Χαμένες ζωές στο μικρόκοσμο της επαρχίας. Γι΄αυτό από πάντα ήθελα να φύγω από το χωριό. Για να ανοίξω τους ορίζοντές μου, να δω καινούρια πράγματα, να φύγω. Η μόνη διέξοδος ήταν η μόρφωση. Αυτή θα με οδηγούσε μακριά. Για αυτό από μικρή ήθελα να σπουδάσω. Τελικά με πολλές δυσκολίες τα κατάφερα. Στην επαρχία ούτε το να πηγαίνεις στο σχολείο δεν είναι αυτονόητο. Ακόμα και σήμερα τα παιδιά δυσκολεύονται και γι΄αυτό υπάρχει μεγάλη σχολική διαρροή. Η επαρχία λένε «τρώει» τα παιδιά της και δεν έχουν άδικο. Στο Πανεπιστήμιο είχα την τύχη να γνωρίσω μια εξαιρετική Καθηγήτρια, η οποία δίδασκε μαθήματα σχετικά με το φύλο. Ήταν από τις πρώτες στην Ελλάδα που δίδασκαν τη συγκεκριμένη θεματική. Ήρθα σε επαφή με τις διάφορες θεωρίες και στη συνέχεια με την ίδια Καθηγήτρια συνεργαστήκαμε σε κάποια ερευνητικά προγράμματα που ερευνούσαν το φύλο σε σχέση με την εκπαίδευση. Αυτό με ευαισθητοποίησε ακόμη περισσότερο γιατί είδα σε μεγαλύτερο βαθμό τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες στην επαγγελματική ανέλιξή τους συγκριτικά με τους άνδρες αλλά και τον σεξιστικό τρόπο που ήταν γραμμένα τα σχολικά εγχειρίδια.

Μετά τον Δεκέμβρη του 2008 είδαμε να πληθαίνουν οι ομάδες που φτιάχνονταν για να μιλήσουν για τον φεμινισμό, τον σεξισμό, την πατριαρχία, την queer θεωρία. Οι ομάδες αυτές κατά καιρούς συνεργάζονταν και με διάφορες πρωτοβουλίες που συγκροτούνταν κάθε φορά για διάφορα ζητήματα, όπως για παράδειγμα η πρωτοβουλία ενάντια στη διαπόμπευση των οροθετικών γυναικών. Οι ακτιβιστικές δράσεις χρόνο με τον χρόνο πλήθαιναν και δεν άφηναν αναπάντητες γυναικοκτονίες, την έμφυλη βία. Το λεξιλόγιο όλων εμπλουτίστηκε με λέξεις που υπήρχαν αλλά κανείς δεν τις πρόφερε με ευκολία. Τα τελευταία χρόνια λέξεις όπως σεξισμός, φεμινισμός, πατριαρχία, έμφυλη βία αλλά και μια νέα η γυναικοκτονία χρησιμοποιούνται ολοένα και περισσότερο υποδεικνύοντας από τη μια μεριά την όξυνση των προβλημάτων αλλά και την φεμινιστικοποίηση ενός μεγάλου μέρους της κοινωνίας.

Τα τελευταία χρόνια συμμετέχω σε μια φεμινιστική ομάδα, που εκτός από φεμινιστικές ακτιβιστικές δράσεις εκδίδει κάθε καλοκαίρι και ένα περιοδικό, την Κιουρι@. Δεν μπορώ να φανταστώ κάποιον/α που να μην είναι φεμινιστής/φεμινίστρια και να αγωνίζεται στην καθημερινότητά του για την ελευθερία και την κοινωνική δικαιοσύνη.